Het RUIMTELAB
Op naar passend wonen
Instrumentenkoffer
Waarom een instrumentenkoffer?
Er is op dit moment een krapte op de woningmarkt met als gevolg dat veel burgers niet meer in staat zijn om te kunnen verhuizen naar een passende woning.
In de instrumentenkoffer staat een weergave van vier hoofdcategorieën die doorstroming op de woningmarkt zouden kunnen bevorderen. De instrumenten hebben als doel de doorstroming op de woningmarkt op gang te helpen om uiteindelijk voor iedere inwoner een passende woning te creëren of bereikbaar te maken.
Verhuishulp
Om voor iedereen een passende woning te vinden, kan verhuishulp worden ingeschakeld. Dit kan fysieke verhuishulp zijn, maar ook verhuishulp zoals begeleiding bij het overzichtelijk maken van (financiële) gevolgen van verhuizen of het in kaart brengen van de wensen en mogelijkheden.
Wooncoach
Wooncoaches worden met name ingezet voor senioren. Deze wooncoaches kunnen advies uitbrengen over de geschiktheid van de woning om oud in te worden, bij het inschrijven en het gebruik van WoningNet, over bestaande regelingen voor ouderen, zoals 'Van Hoog naar Laag' en 'Van Groot naar Beter' en hulp bij het contact opnemen met WMO Helpdesk.
Woningruil
Het is mogelijk om als huurder van een sociale huurwoning de woning te ruilen voor een andere huurwoning. De woningen mogen in andere gemeenten staan en van andere woningcorporaties of verhuurders zijn. Bij woningruil van huurwoningen spreken 2 huurders met elkaar af om van woning te ruilen.
Inzicht krijgen in verhuiskosten
Bij een verhuizing krijg je te maken met verschillende kostenposten. Vaak zijn de financiële gevolgen van een verhuizing niet overzichtelijk of niet duidelijk. Door het inzichtelijke maken van de verhuiskosten, heeft de bewoner een beter beeld van de potentiële voordelen van het doorstromen naar een nieuwe woning.
Bij-/ verbouwen
Om doorstroming op gang te brengen, moet de huidige woningvoorraad worden vergroot. Dit kan worden bereikt door nieuwe woningen bij te bouwen aan de randen van de stad, door beschikbare ruimte binnen in de stad te benutten of door woningen te splitsen.
Innovatie woningtypen
De wensen op de woningmarkt zijn veranderd. De huishoudsamenstellingen, zoals het aantal eenpersoons-huishoudens, de groep senioren en het aantal samengestelde gezinnen, nemen andere vormen aan. Daarnaast brengen de leefstijlen en economische situaties ook andere behoeften met zich mee. Dit vraagt om een ontwikkeling in ander soort woningtypen.
Inbreiding
Inbreiding wordt ook wel wijkverdichting genoemd. Dit houdt in dat er wordt gebouwd binnen de bestaande contouren of op lege plaatsen in de bebouwde kom van de stad. Het is het tegenovergestelde van uitbreiding, wat betekent dat de stad wordt uitgebreid door nieuwbouw aan de rand van de stad.
Bijbouwen midden-huurwoningen
Er is grote groep burgers, dat onder andere bestaat uit leraren, verplegers en loodgieters, die te veel verdienen voor sociale huur, maar zich geen koopwoning of duur huurhuis kunnen permitteren. Door de krapte op de woningmarkt is er ook nauwelijks aanbod aan middenhuurwoningen. Het bijbouwen van middenhuurwoningen moet de doorstroom vanuit het laag segment sociale huurwoningen naar middenhuurwoningen bevorderen.
Wet- en regelgeving
Wet- en regelgeving hebben als doel de woningmarkt voor iedereen toegankelijk te maken en doorstroming op gang te brengen. Denk hier bij aan voorbeelden als een verhuisvergoeding of huursubsidies voor jongeren.
Verhuiskostenvergoeding
Bewoners kunnen een verhuisvergoeding krijgen als ze moeten verhuizen omdat de woning wordt gesloopt of gerenoveerd. Bewoners kunnen ook een verhuisvergoeding ontvangen als zij moeten verhuizen vanwege de gezondheid. Het is dan medisch noodzakelijk om te verhuizen of als stimulatie om te verhuizen naar een woning die beter bij hen past. De verhuiskosten-vergoeding kan een tegemoetkoming in de verhuiskosten en inrichtingskosten zijn.
Voorrangsregeling
Bewoners zijn vaak erg gehecht aan de wijk waarin zij wonen. Door het introduceren van een voorrangsregeling voor bewoners uit de wijk, kunnen de huidige bewoners voorrang krijgen op woningen die vrijkomen. Deze voorrangsregelingen kunnen plaatsvinden in de sociale huursector door middel van kernbinding, maar ook in het nieuwbouwsegment.
Eigendomsconstructies
Er bestaan in Nederland vele vormen van woningdelen. Niet iedereen is in staat een koop- of huurwoning zelfstandig te kunnen betalen. Er zijn verschillende eigendomsconstructies die dit mogelijk maken, denk hier bij aan een woongroep, friends contract/woningdelen, gemeenschappelijk wonen, studentenhuis, hospitaverhuur, cowonen en kangoeroe-woningen, magic mix en logies.
Startersvrijstelling overdrachtsbelasting
Als u in Nederland een stuk grond of een pand koopt, betaalt u overdrachtsbelasting. Als u echter een woning koopt waarin u zelf voor een langere tijd gaat wonen, en u bent tussen de 18 en 35 jaar kunt u een startersvrijstelling krijgen waardoor u geen overdrachtsbelasting hoeft te betalen.
Woonomgeving
De woonomgeving speelt ook een rol bij het stimuleren van doorstroming. Het is belangrijk dat de aanwezige voorzieningen, de veiligheid en woonmilieu van de buurt aansluit op de wensen en behoeften van (toekomstige) bewoners.
Toegankelijkheid
Bij de bouw voor senioren moet gelet worden op de toegankelijkheid van de leefomgeving, denk bijvoorbeeld aan rolstoelvriendelijke looproutes. De omgeving moet een plek zijn van ontmoeten en samenredzaamheid.
Alledaagse voorzieningen verbeteren
Inbreiding wordt ook wel wijkverdichting genoemd. Dit houdt in dat er wordt gebouwd binnen de bestaande contouren of op lege plaatsen in de bebouwde kom van de stad. Het is het tegenovergestelde van uitbreiding, wat betekent dat de stad wordt uitgebreid door nieuwbouw aan de rand van de stad.